Türkiye’de İrtibat Bürosu Açma Şartları: Yabancı Yatırımcılar İçin Kılavuz

Yabancı Yatırımcıların Türkiye’de İrtibat Bürosu Açması

Türkiye’de irtibat bürosu açma yetkisi, 4875 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin (h) bendinde belirlenen yabancı yatırımcılara özeldir.

Bu düzenlemeye göre, sadece yabancı ülkelerdeki kanunlara göre kurulmuş “şirketler” Türkiye’de irtibat bürosu açma hakkına sahiptir.

Şirket statüsünde olmayan kurum ve kuruluşlar için bu hak geçerli değildir.

Örneğin, yurt dışında adi ortaklık şeklinde kurulmuş ve limited/A.Ş. şirket statüsünde olmayan yabancı kurumlar, Türkiye’de irtibat bürosu açamaz. Aynı şekilde, yabancı gerçek kişilerin de Türkiye’de irtibat bürosu açması yasaktır.

Bu düzenlemeler doğrultusunda, Türkiye’de iş yapmak isteyen yabancı yatırımcıların öncelikle kendi bulundukları ülkede limited, anonim veya benzer statüde şirket statüsünde olmaları gerekmektedir.

4875 sayılı Kanun, bu konuda açık hükümler sunarak yabancı yatırımcıların uyacağı kuralları net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu şartlar, Türkiye’deki yatırım ortamını düzenlemeyi ve yabancı yatırımları teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

Türkiye’de faaliyet gösterecek irtibat büroları KDV, geçici vergi ve kurumlar vergisine tabi değildir.

İrtibat bürosunda çalışan kişilerin yurt dışından döviz olarak aldıkları ücretleri SGK primine tabi olup bu ücretlerde gelir vergisi kesintisi yapılmaz. Bu da irtibat büroları için personel istihdamındaki vergi yükünü azaltır.

yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere, Türkiye’de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkilidir.

Yeni kurulan şirketlerin Türkiye’de irtibat bürosu açma talepleri, şirketin faaliyet konusu, sermayesi ve istihdam edilen personel sayısı gibi unsurlar çerçevesinde değerlendirir. İrtibat bürosu faaliyet izninin verilmesi için yurt dışındaki şirketin kuruluşundan itibaren en az bir yıllık sürenin geçmesi koşulunu öngörebilir.

Kuruluş ve süre uzatımına ilişkin müracaatlar, istenilen bilgi/belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla, başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde sonuçlandırılır.

İrtibat bürolarının faaliyet sürecinde aşağıdaki esaslar geçerlidir.

a) İrtibat bürolarına ilk başvurularda, azami 3 yıl süre ile beyan edilen faaliyet kapsamında izin verilir. Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen bürolar, faaliyet süresinin sona ermesinden önce Genel Müdürlüğe müracaat ederler.

b) Genel Müdürlük süre uzatma taleplerini, büronun geçmiş yıl faaliyetleri, yabancı şirketin Türkiye’de geleceğe yönelik iş planı ve hedefleri, mevcut ve öngörülen harcama tutarı ile istihdam edilen personel sayısı çerçevesinde değerlendirerek yürütülecek faaliyetin niteliğine uygun şekilde aşağıda belirtilen sürelerle sonuçlandırabilir. Pazar araştırması veya yabancı şirketin ürünlerinin ya da hizmetlerinin tanıtımını yapmak üzere izin alan büroların faaliyet süreleri uzatılmaz.

Faaliyet	Süre (Yıl)
Temsil ve ağırlama (Yabancı şirketin sektörel kuruluşlar nezdinde ve ilgili organizasyonlarda temsil edilmesi, yabancı şirket yetkililerinin Türkiye’deki iş temaslarının koordinasyonu ve organizasyonu, bu kişilerin ofis kullanım ihtiyaçlarının karşılanması)	5
Türkiye’deki tedarikçilerin kalite ve standart açısından kontrolü, denetimi ve tedarikçi temini (Yabancı şirket adına üretim yaptırılan firmaların, yabancı şirketin kalite standartları çerçevesinde denetlenmesi, yabancı şirketin ürün ve üretici taleplerinin temini)	5
Teknik destek (Distribütörlere yönelik eğitim veya teknik destek sağlanması, tedarikçi üreticilere kalite standartlarını arttırmaları yönünde destek hizmeti sunulması)	5
Haberleşme ve bilgi aktarımı (Türkiye ile iş ilişkisi içinde bulunan yabancı şirkete iletilmek üzere piyasadaki gelişmeler, tüketici eğilimleri, rakip firmaların ve distribütörlerin satış durumları, distribütör firmanın performansı, vb. konulara ilişkin bilgilerin toplanması ve aktarılması)	5
Bölgesel yönetim merkezi (Yabancı şirketin, diğer ülkelerdeki birimlerine yönelik olarak; yatırım ve yönetim stratejilerinin oluşturulması, planlama, tanıtım, satış, satış sonrası hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, AR-GE, dış tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar hizmetleri, araştırma ve analiz, çalışanların eğitimi gibi faaliyetlere ilişkin koordinasyon ve yönetim hizmeti sağlanması)	10

c) Kuruluş izni alan irtibat büroları, vergi dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Genel Müdürlüğe iletirler. Bürolar adres, büro yetkilisi/yetkilileri veya yabancı şirketin unvan değişikliklerini, değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren en geç 1 ay içinde, yeni adresi gösterir kira sözleşmesi, yeni atanan kişiye ilişkin yetki belgesi ya da yabancı şirketin unvan değişikliğine ilişkin belge/belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirirler.

ç) İrtibat büroları, her yıl en geç Mayıs ayı sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, bu Yönetmelik ekinde yer alan EK-4 İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu’nu ve ekli belgelerini Bakanlığa gönderirler. Bu formu ve ekli belgelerini göndermeyen irtibat bürolarının, süre uzatma talepleri değerlendirmeye alınmaz. Faaliyet izinleri de resen iptal edilebilir.

d) İrtibat bürolarının faaliyetlerini, mevzuata ve izinlerinde belirtilen faaliyet konusuna uygun şekilde yürütüp yürütmedikleri, resen veya ilgili kurum ve kuruluşların yazılı bildirimleri üzerine Bakanlık tarafından denetlenebilir. Yapılan denetim sonucunda, izin kapsamı dışında faaliyet gösterdikleri tespit edilen bürolara, fiilen yürütülen faaliyet için izin başvurusu yapmalarını teminen otuz gün süre verilir. Bu süre, haklı gerekçelerin varlığı halinde en fazla otuz gün daha uzatılabilir. Verilen süre sonunda başvuruda bulunmayan büroların faaliyet izni iptal edilir. Denetim sonucunda ticari faaliyet yürüttüğü tespit edilen büroların ise faaliyet izni iptal edilerek ilgili mercilere bildirilir.

e) İrtibat bürolarının faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda kapatma işlemi için, ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişi Genel Müdürlüğe gönderilir. Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer talebinde bulunamazlar.

ÖZET

Türkiye’de İrtibat Büroları İçin Faaliyet Esasları

İlk Başvuru ve Faaliyet Süresi: İrtibat büroları, ilk başvuruda en fazla 3 yıl süre ile izin alabilirler. Süre uzatmak isteyenler, faaliyet süresi bitmeden önce Genel Müdürlüğe başvurmalıdır.
Süre Uzatma Değerlendirmesi: Genel Müdürlük, süre uzatma taleplerini büronun geçmiş faaliyetleri, geleceğe yönelik iş planı, harcama tutarı ve istihdam edilen personel sayısına göre değerlendirir. Pazar araştırması veya tanıtım amacıyla izin verilen büroların süreleri uzatılmaz.
Belgelerin İletilmesi: Kuruluş izni alan irtibat büroları, vergi dairesi kayıt belgesi ve kira sözleşmesi örneğini 1 ay içinde Genel Müdürlüğe iletmelidir. Adres veya yetkili değişikliklerini de 1 ay içinde bildirmelidirler.
Yıllık Faaliyet Bildirimi: İrtibat büroları, her yıl Mayıs ayı sonuna kadar, geçmiş yıl faaliyetlerine dair bilgi formunu ve ekli belgelerini Bakanlığa göndermelidir. Bu belgeleri göndermeyen büroların süre uzatma talepleri dikkate alınmaz ve faaliyet izinleri iptal edilebilir.
Denetim ve İzin İptali: İrtibat bürolarının faaliyetleri, mevzuata uygun şekilde yürütülüp yürütülmediği denetlenebilir. İzin kapsamı dışında faaliyet gösteren bürolara 30 gün süre verilir. Süre sonunda başvuruda bulunmayanların izinleri iptal edilir.
Faaliyetlerin Sona Ermesi: Faaliyetlerini sona erdiren irtibat büroları, ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişini Genel Müdürlüğe göndermelidir. Kapanış sonrası bakiye haricinde transfer talepleri kabul edilmez.

Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.