Yayım Tarihi: 15 Ağustos 2023
2013 ila 2023/Temmuz arasındaki dönemde Türkiye’de yeni ve ikinci el konut satışı 14.238.936 adet olarak gerçekleşti.
Aynı dönemde yabancılara yapılan konut satış sayısı ise 368.493 adet olarak gerçekleşti.
2020 Ocak ila 2023 yılının ilk 7 ayında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk üç sırayı Rusya, İran ve Irak aldı.
Ülke | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 Ocak Temmuz |
TOPLAM |
İran | 7.189 | 10.056 | 8.223 | 2.929 | 28.397 |
Irak | 6.674 | 8.661 | 6.241 | 1.188 | 22.764 |
Rusya | 3.078 | 5.379 | 16.312 | 7.228 | 31.997 |
TOPLAM | 16.941 | 24.096 | 30.776 | 11.345 | 83.158 |
2020 Ocak ila 2023 Temmuz döneminde yabancıya en çok konutun satıldığı il 77.518 adet ile İstanbul oldu, İkinci sırada 50.425 adetle Antalya, 4’üncü sırada Mersin ve 5’inci sırada Ankara oldu. Bu dönemde il bazında yabancıya yapılan konut satış sayıları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Türkiye’den farklı amaçlarla konut veya iş yeri satın alan yabancılardan kira geliri elde edenlerin de Türk vatandaşları gibi yıllık gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu vardır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde cezai durumlar ortaya çıkacaktır.
Elde edilen kira gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi kira gelirinin elde edildiği yılı izleyen yılın mart ayı içinde verilmelidir.
Yıllık gelir vergisi beyannamesi, yabancı uyruklu mülk sahibi Türkiye’de ikamet ediyorsa, kendi ikametgahının bulunduğu yerin vergi dairesine, yurt dışında ikamet ediyorsa kira geliri elde edilen gayrimenkulün bağlı olduğu vergi dairesine verilmelidir.
Hesaplanan gelir vergisi 2 eşit taksitte ödenir. İlk taksit beyannamenin verildiği Mart ayı sonun kadar, ikinci taksit ise Temmuz ayı sonuna kadar ödenmelidir. Vergi ödenmezse aylık gecikme zammı ödenmesi gerekir. 2023/Ağustos itibarıyla aylık gecikme zammı oranı %2,5’dur.
Her ne sebeple olursa olsun gelir vergisi beyannamesi verilmemişse ve vergi dairesi bunu mülk sahibine yazılı olarak bildirirse, ödenmesi gereken vergi kadar ceza uygular ve gecikme zammı hesaplanır. Mülk sahibi kanunu süresinden sonra kendi isteğiyle beyanname verirse sadece gecikme zammı uygulanır ancak vergi cezası uygulanmaz.
Yabancı uyruklu kişi yurt dışında ikamet ediyorsa ve Türkiye’de daimi ikametgahı yoksa veya 1 yıl içinde 185 günden daha az süreyle Türkiye’de kalmışsa üzerinden gelir vergisi kesintisi (stopaj) yapılmış iş yeri kira gelirini beyan etmeyecektir. Ancak konut kira gelirleri her halükarda beyan edilecektir. Yabancı ülke vatandaşının Türkiye’den hem konut hem de stopajlı iş yeri kira geliri elde etmesi halinde, sadece konut kira geliri beyan edilecek, iş yeri kira geliri beyan edilmeyecektir.
Kira gelirine ilişin beyanname kira geliri elde eden kişi tarafından bizzat vergi dairesine verileceği gibi, posta veya vergi dairesi interaktif vergi dairesi aracılığı ile veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler aracılığı ile de verilebilir .
Verginin hesaplanmasında, kira gelirinin elde edildiği gayrimenkule ve kişiye ait bazı giderler indirim konusu yapılabilir. Vergi matrahından indirim konusu yapılacak unsuılar ve vergileme ile ilgili diğer özellikli durumlar için bir Mali Müşavir desteği alınması faydalı olacaktır.
Cezalı durumlar ile karşı karşıya kalınmaması için Türkiye’den elde edilen kira gelirinin doğru ve zamanında beyan edilmesi ve tahakkuk eden vergilerin vadelerinde ödenmesi önemlidir.
Ali KARAKUŞ
SMMM, Bağımsız Denetçi
Karen Denetim & Danışmanlık
İstanbul, 15 Ağustos 2023
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.