KDV’NİN İNDİRİM KONUSU YAPILABİLME ŞARTLARI NEDİR?
3065 sayılı Kanunun (29/3) üncü maddesi hükmüne göre indirim hakkı, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilecektir.

Bilindiği üzere Vergi Usul Kanununun kayıt nizamına ilişkin 219 uncu maddesinin “a” bendinde; “Muamelelerin, işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi şarttır. Bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi caiz değildir” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun (352/1–6) ncı maddelerinde ise bu hükme aykırı hareket edilmesi halinde, 1 inci derece usulsüzlük cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Buna göre, fatura ve benzeri vesikalar 10 gün içinde defterlere kaydedilebilecek, indirim hakkı ise vesikaların kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilecektir.
Ancak bu indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı içinde kullanılması, yılın aşılmaması gerekir.

İHRAÇ KAYITLI ALIŞLARDA KDV HANGİ DURUMDA İNDİRİM KONUSU YAPILABİLİR?
Öte yandan Kanunun (11/1-c) ve geçici 17’nci maddeleri uyarınca satıcı tarafından ihraç kayıtlı teslim kapsamında teslimi gerçekleştirilen mallara ilişkin KDV, alıcı tarafından malın teslimi anında indirilecek KDV hesaplarına intikal ettirilmemektedir. 

Alıcı tarafından söz konusu alım nedeniyle yüklenilen KDV, süresi içinde ihracatın gerçekleşmemesi durumunda indirilecek KDV olarak kayıtlara intikal ettirilebilmektedir.

Dolayısıyla bu durumda alıcının ihracat için verilen sürenin son gününü izleyen gün itibarıyla indirim imkanı doğan vergiyi, bu günü içine alan takvim yılı aşılmamak kaydıyla indirim konusu yapması mümkündür.

Örnek: 28 Ağustos 2017 tarihli alış faturasının 10 günlük süreyi aşmayacak şekilde 5 Eylül 2017 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde faturada gösterilen KDV 5 Eylül 2017 dönemi işlemlerine dahil edilerek indirim konusu yapılabilecektir.

SÜRESİNDEN SONRA GELEN BELGELERİN KDV’SİNİ İNDİREBİLMEK İÇİN İSPAT ŞARTI VARDIR
Mükelleflerin alış ve giderlerine ilişkin vesikaların, kendi iradeleri dışındaki sebeplerle işletmeye kayıt süresi geçtikten sonra intikal etmesi halinde, mücbir sebep olarak kabul edilmesi ve ispat edilmesi şartıyla vesikaların kayıt süresinden sonra kayda alınması mümkündür.

Mükellefler bu suretle belgeleri kanuni sürenin geçmesinden sonra defter kayıtlarına almaları halinde de fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilen KDV’yi bu belgelerin kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapabilir.

Örnek: Yukarıda örnekte yer alan 28 Ağustos 2017 tarihli faturanın 16 Ekim 2017 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde Ekim/2017, 4 Kasım 2017 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde de Kasım/2017 vergilendirme dönemlerinde indirim konusu yapılabilecektir.

Ancak her halükarda 2017 yılının içinde kesilen faturanın o yıl defterine kayıt edilip, yine o yılda indirim konusu yapılması gerekmekte olup, yukarıdaki örnekte belirtilen faturada yer alan verginin Ocak/2018 veya müteakip vergilendirme dönemlerinde indirimi söz konusu olamayacaktır.

Ancak Vergi Usul Kanununun kayıt nizamı hükümlerine uyulmaması halinde anılan Kanunda belirtilen müeyyidelerin uygulanacağı tabiidir. 

DAVA KONUSU YAPILDIĞI İÇİN DÖNEMİNDE İNDİRİLMEYEN KDV DAVA SONUÇLANDIĞINDA İNDİRİM KONUSU YAPILABİLİR
Diğer taraftan, düzenlenen faturanın alıcı tarafından dava konusu yapılması nedeniyle ilgili takvim yılında indirim konusu yapılamayan KDV, davanın sonuçlandığı yıl içinde alıcı tarafından kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirim konusu yapılabilir.
(11 Seri nolu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 18.maddesiyle eklenen paragraf; Yürürlük 15.02.2017)

SORUMLU SIFATIYLA KDV KANUNİ SÜRESİNDEN SONRA BEYAN EDİLSE BİLE ÖDENDİĞİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLİR
Sorumlu sıfatıyla KDV beyanının hiç yapılmadığının veya eksik yapıldığının tespiti üzerine veya mükellefin kanuni süresinden sonra sorumlu sıfatıyla verdiği beyanname üzerine bu vergilerin tarh edilmesi halinde, tarh edilen KDV’nin vergi dairesine ödenmesi ve ödemenin gerçekleştiği takvim yılı aşılmaması şartıyla, ödenen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.
(11 Seri nolu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 18.maddesiyle eklenen paragraf; Yürürlük 15.02.2017)

SATICI KUSURU NEDENİYLE GEÇ DÜZENLENEN FATURALARDAKİ KDV İNDİRİLEBİLİR Mİ?
KDV’ye tabi işlemi yapan satıcı tarafından zamanında düzenlenmeyip, alıcı tarafından en geç fatura düzenleme süresinin son gününü takip eden vergilendirme dönemi içinde noterden ihtarname gönderilmesi üzerine satıcı tarafından düzenlenen faturada gösterilen KDV, alıcı tarafından faturanın düzenlendiği takvim yılı içinde kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirim konusu yapılabilir.
(11 Seri nolu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 18.maddesiyle eklenen paragraf; Yürürlük 15.02.2017)

Kaynak: 3065-KDV Kanunu 29/3, 11/1-c, geçici 17, maddeleri ile KDV Uygulama genel tebliği, 11 seri nolu KDV tebliği

Ali KARAKUŞ,
25.07.2017,
İstanbul