Limited veya anonim şirketlerin ana sözleşmelerinde bulunması zorunlu olan bilgilerden biri de faaliyet alanlarıdır. Faaliyet konuları kuruluş ana sözleşmesinde Amaç-konu başlığı atında belirtilmektedir.
Gerek limited şirket gerekse anonim şirketler kuruluş ana sözleşmelerinde birden fazla sektöre yer verebilir. Ana sözleşmede birden fazla sektörün yazılması, süreklilik arz edecek şekilde tüm yazılan faaliyet alanlarında iş yapma zorunluluğunu doğurmaz. (Kelime TDK Genel Sözlüğüne göre “limitet” olarak görünüyor ancak Türk Ticaret Kanunu’ndaki yazılışı ve genel kullanımı “limited” şeklinde olduğu için bu yazıda bu şekilde ki kullanımı tercih edilmiştir)
Kuruluş sırasında belirtilen iş kollarından bazılarında ilerleyen dönemlerde hiç faaliyette bulunulmamasının da herhangi bir yaptırımı yoktur. Bununla ilgili herhangi bir yere bilgi verme zorunluluğu da bulunmamaktadır.
Kuruluş sırasında şirketin faaliyet alanları birden fazla olarak belirlenebilir NACE (Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne-Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması) kodu sadece bir sektör için seçilebilmektedir. Bu nedenle kuruluş sırasında NACE kodunun şirketin asıl veya ağırlıklı faaliyet alanı göz önüne alınarak seçilmesi gerekmektedir.
Şirketin faaliyet alanlarından en az birinin şirket unvanında belirtilmesi zorunludur. Şirket unvanının en az bir sektör adı belirtilmeden kullanılması mümkün değildir. Örnek olarak; ABC Ticaret Limited Şirketi şeklinde bir unvan kullanılmasına mevzuat izin vermemektedir. Unvanda Ticaret kelimesi sektör olarak değerlendirilmemektedir. Örnekteki unvan ABC Yazılım Ticaret Limited Şirketi şeklinde olursa sektör adı olarak yazılım eklendiği için kullanılabilecektir.
Kullanılmak istenen unvanda sektör belirtilmesine rağmen unvan daha önce başka bir şirket tarafından kullanılmışsa aşağıdaki örneklerde yer alan formüle göre unvanda değişiklikler yapılmalıdır.
Örnek-1: “A İnşaat Otomotiv Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi” ticaret unvanı daha önce tescil edilmiş ise, “A İnşaat Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi” ticaret unvanı ayırt edici ek yapılmadan tescil edilemez.
Örnek-2: “B İnşaat Otomotiv Sanayi Anonim Şirketi” ticaret unvanı daha önce tescil edilmiş ise, “B Turizm İnşaat Sanayi Anonim Şirketi” ticaret unvanı ayırt edici ek yapılmadan tescil edilebilir.
Örnek-3: “C Turizm Limited Şirketi” ticaret unvanı daha önce tescil edilmiş ise, “C Turizm Anonim Şirketi” ticaret unvanı ayırt edici ek yapılmadan tescil edilemez.
icaret unvanında yer alan ibareler kamu düzenine, ulusal çıkarlara ve ahlaka aykırı olamaz, kültürel ve tarihi değerleri zedeleyecek şekilde belirlenemez.
Yine Türkiye’de kurulacak şirkettin ticaret unvanına “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” kelimeleri yalın, sade ve eksiz olarak; Bakanlar Kurulu kararıyla konulabilir. Bu ibarelerin Türk Ticaret Kanununun 41 ve 42 nci maddeleri uyarınca ticaret unvanında kullanılması zorunlu olan gerçek kişinin ad veya soyadında yer alması halinde Bakanlar Kurulu kararı aranmaz.
Anonim ve limited şirketlerin ticaret unvanında işletme konularından en az birinin yer alması zorunludur. İşletme konusunu gösteren ibarelerde kısaltma yapılamaz. Başlıca amacı başka işletmelere katılmaktan ibaret olacak şekilde kurulacak anonim şirketlerin unvanında “holding” ibaresine yer verilmesi zorunludur.
Ticaret unvanında resmi olarak tanımlanmış yer adları kullanılabilir, ülke adlarının unvanda kullanılabilmesi için ise o ülkenin yetkili makamlarından izin alınması gerekir. Örneğin şirket unvanı “ABC İstanbul Yazılım Limited Şirketi” olarak belirlenebilirken “ABC Türkiye Yazılım Limited Şirketi” olarak kullanılması Bakanlar Kurulunun iznine tabidir.
İşletme konusu ile şirket türünü gösteren ibareler Türkçe olmak kaydıyla ticaret unvanı serbestçe belirlenebilir. Kök unvanda yabancı isim kullanılabilir. Örnek olarak ABC Big Trend Yazılım Limited Şirketi unvan olarak kullanılabilir. Ancak unvan ABC Big Trend Software Limited Liability Co. olarak tecil edilemez.
Ticaret unvanında yer alacak ibareler, tacirin kimliği, işletmesinin genişliği, önemi ve finansal durumu hakkında üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına sebep olacak nitelikte ve gerçeğe aykırı olamaz.
Ali KARAKUŞ
SMMM, Bağımsız Denetçi
13 Ekim 2021
info@karenaudit.com