KANUNİ DAYANAK
İşsizlik sigortasına ilişkin düzenleme 25.08.1999 tarihinde Mecliste kabul edilen 4447 sayılı yasa ile olmuştur. İşsizlik sigortası kanunu kabulünün ardından 08.09.1999 tarihli ve 23810 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.
KİMLER İŞSİZLİK SİGORTASINDAN (MAAŞINDAN) FAYDALANABİLİR ?
1) Bir hizmet akdine dayalı olarak tam zamanlı çalışan SSK’lılar (4/a)
2) Bir Hizmet akdine dayalı olarak kısmi zamanlı çalışan SSK’lılar (4/a)
İŞSİZLİK SİGORTASI FONU NELERDEN OLUŞUR ?
1) Her ay işçinin brüt ücretinden kesilen %1
2) Her ay işverenden kesilen brüt ücretin %2
3) Devlet katkı payı brüt ücretin %1
İŞSİZLİK MAAŞI İÇİN NEREYE ve HANGİ SÜREDE BAŞVURU YAPILMALIDIR ?
1) İşsizlik Maaşı için İşverenin İşçiyi çıkartması koşulu vardır.
2) Kendisi İstifa eden çalışan işsizlik maaşından faydalanamaz.
3) İşveren tarafından işten çıkartılan işçi işten çıkış tarihinden itibaren 30 gün içinde işyerinin bağlı olduğu İşkur birimine başvurmalıdır.
İŞSİZLİK MAAŞINA HAK KAZANMA KOŞULLARI NELERDİR ?
1) İşsizlik Maaşı için İşverenin İşçiyi çıkartması koşulu vardır.
2) Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde
2.1- 600 gün sigortası olan işsizlere 180 gün, (6 Ay)
2.2- 900 gün sigortası olan işsizlere 240 gün, (8 Ay)
2.3- 1080 gün sigortası olan işsizlere 300 gün, (10 Ay)
Süre ile işsizlik ödeneği verilir.
İŞSİZLİK MAAŞI TUTARI NEDİR ?
1) İşsizlik Maaşı sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.
- Son dört ayında asgari ücretle çalışan kişinin aylık İşsizlik Maaşı
Alt sınır : Brüt Asgari ücret (2014-7-12 arası) 1.134 TL x %40 = 453,60 TL
- Son dört ayında aylık ortalama 2.500 TL Brüt maaş alan kişinin aylık işsizlik maaşı
Üst sınır : Brüt Asgari ücret (2014-7-12 arası) 1.134 TL x %80 = 907,20 TL
(2.500 TL’nin %40’ı olan 1.000 TL üst sınırı aştığından aylık işsizlik maaşı 907,20 TL olacaktır.)
İŞSİZLİK MAAŞI NE ZAMAN BAŞLAR ?
İlk işsizlik maaşı ödemesi ise ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır.
İŞSİZLİK MAAŞI HANGİ TARİHLERDE ÖDENİR ?
İşsizlik ödeneği her ayın sonunda aylık olarak işsizin kendisine ödenir.
İCRALIK BORÇLAR VARSA İŞSİZLİK MAAŞINDAN KESİLİR Mİ ?
İşsizlik ödeneği, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez.
YANLIŞ, FAZLA ÖDENEN İŞSİZLİK MAAŞLARI GERİ ALINIR MI ?
1) Sigortalının kusurundan kaynaklandığı belirlenen fazla ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alınır.
2) Ölen sigortalı işsizlere ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez.
İŞSİZLİK MAAŞI ALMAYA DEVAM EDERKEN İŞE GİRİP TEKRAR İŞSİZ KALANLAR
Sigortalı, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresini doldurmadan tekrar işe girer ve işsizlik sigortası ödeneğinden yararlanmak için bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalırsa, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle yeniden işsiz kalınması halinde ise sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik ödeneği ödenir.
İŞSİZLİK MAAŞI HANGİ DURUMLARDA KESİLİR?
1) Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden
2) İşsizlik ödeneği aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen,
3) Kurum tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen,
4) Haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen Sigortalı işsizlerin işsizlik ödenekleri kesilir.
Ancak (3) ve (4) maddelerinde öngörülen ödeneklerin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, işsizlik ödeneği ödenmesine yeniden başlanır. Şu kadarki bu suretle yapılacak ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sonunu geçemez.
Ali KARAKUŞ
19.12.2014
İSTANBUL
