İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi: Hangi Durumlarda KDV İndirimi Mümkün Değil?
Katma Değer Vergisi (KDV), işletmelerin faaliyetleri sırasında ödedikleri ve genellikle indirim yoluyla müşteriye yansıttıları bir vergi türüdür. Ancak bazı özel durumlarda, işletmelerin ödediği KDV’yi indirim konusu yapması mümkün değildir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 30. maddesi, indirilemeyecek KDV kapsamına giren durumları açıkça belirlemiştir. İşte, Türkiye’de KDV’nin indirilemeyeceği başlıca durumlar:
1. Vergiye Tabi Olmayan veya Vergiden İstisna Edilmiş Mallar ve Hizmetler
Vergiye tabi olmayan ya da KDV’den istisna edilen mal ve hizmetlere ilişkin ödenen KDV, genel olarak indirim konusu yapılamaz. Ancak, KDV Kanunu’nun 17. maddesinin belirli bentleri kapsamında istisna edilen bazı işlemler bu durumun dışındadır.
2. İşletmelere Ait Binek Otomobillerinin KDV’si
Binek otomobillerinin işletmeler tarafından satın alınması durumunda, bu araçların alış belgelerinde gösterilen KDV indirilemez. Ancak, faaliyet alanı araç kiralama veya işletme olan firmalar için bu durum geçerli değildir; onlar bu araçların KDV’sini indirim konusu yapabilirler.
3. Zayi Olan Malların KDV’si
Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi de indirim konusu yapılamamaktadır. Ancak, Vergi Usul Kanunu’nun 315. maddesine göre belirlenen faydalı ömrünü tamamlayan ve hurda haline gelen amortismana tabi kıymetlerin KDV’si belirli şartlar altında indirilebilir.
Vergi Usul Kanununun 315’inci maddesine göre Maliye Bakanlığınca belirlenen faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisi ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmı indirilebilir.
4. Kazancın Tespitinde Kabul Edilmeyen Giderlere Ait KDV
Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre işletme kazancının tespitinde kabul edilmeyen giderlere ilişkin ödenen KDV, indirim konusu yapılamaz. Ancak, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar ve işletme aleyhine oluşan farklara ilişkin bazı KDV türleri bu kapsamın dışında tutulmuştur.
5520 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar ile Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendine göre işletme aleyhine oluşan farklara ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisi ile yurt içindeki işlemlerde mal teslimi veya hizmet ifasında bulunan mükellefler tarafından ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisi hariç.
5. Değersiz Hale Gelen Alacaklara Ait KDV
Vergi Usul Kanunu’nun 322. maddesi kapsamında değersiz hale gelen ve tahsil edilemeyen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV, işletmeler tarafından indirim konusu yapılamaz.
6. Beş Yıl Boyunca Giderilemeyen KDV
7524 sayılı Kanunun 20’nci maddesiyle eklenen bent gereği 01.01.2030 tarihinde yürürlüğe girecek yeni düzenlemeye göre, beş takvim yılı boyunca indirim yoluyla giderilemeyen KDV de indirilemeyecek vergiler kapsamına alınmıştır.
ÖZET
İşletmelerin vergi yükümlülüklerini doğru şekilde yerine getirebilmeleri için, hangi durumlarda KDV’nin indirilemeyeceğini bilmesi büyük önem taşır. Özellikle KDV beyanlarında hata yapmamak ve vergi risklerini minimize etmek için mali müşavirlerden destek almak faydalı olacaktır. Güncellenen mevzuatları takip ederek KDV uygulamalarınızı düzenleyebilir ve işletmenizin finansal süreçlerini daha sağlıklı yönetebilirsiniz.
KDV Kanunu’nda İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi ile ilgili 30’uncu madde aşağıda belirtilmiştir.
İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi
Madde 30
| Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez:a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası (Bu Kanunun 17 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b), (c) ve (d) bentleri ile (4) numaralı fıkrasının (ı) ve (ö) bentleri uyarınca katma değer vergisinden istisna edilen işlemler hariç) ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi,[1]b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,[2]
c) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi, (Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesine göre Maliye Bakanlığınca belirlenen faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisi ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmı indirilebilir.)[3] d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.(5520 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar ile Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendine göre işletme aleyhine oluşan farklara ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisi ile yurt içindeki işlemlerde mal teslimi veya hizmet ifasında bulunan mükellefler tarafından ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisi hariç)[4] e) Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen katma değer vergisi.[5] f) (7524 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 01.01.2030) Beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi.
[1] 7104 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile parantez içi hüküm eklenmiştir. (Yürürlük 1/1/2019) [2]3297 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değiştirilmiştir. (Yürürlük 20/6/1986) Değişmeden önceki hali “İşletmeye ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,” [3]7104 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile parantez içi hüküm eklenmiştir. (Yürürlük 6/4/2018) 5228 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile değiştirilmiştir. (Yürürlük 31/7/2004) Değişmeden önceki hali “Deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi olan mallara ait katma değer vergisi” 4503 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değiştirilmiştir. (Yürürlük 5/2/2000) Değişmeden önceki hali “Zayi olan malların alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,” [4]7104 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile parantez içi hükümde yer alan “ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen” ibaresi “ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisi ile yurt içindeki işlemlerde mal teslimi veya hizmet ifasında bulunan mükellefler tarafından ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen” şeklinde değiştirilmiştir. (Yürürlük 6/4/2018) 6728 sayılı Kanunun 44 üncü maddesi ile parantez içi hüküm eklenmiştir. (Yürürlük 9/8/2016) [5] 7104 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile eklenmiştir. (Yürürlük 1/1/2019) |
Kaynak: KDV Kanunu
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
