hem de işyerinin çıkarlarını koruma amacı taşır. Ancak işverenin bu hakkını kullanabilmesi için kanunda belirtilen koşulların oluşması gerekir. Bu yazıda, İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenen haklı fesih durumlarını detaylı bir şekilde ele alıyoruz.

Haklı Fesih Durumları

İşverenin iş sözleşmesini derhal feshetme hakkı, dört ana başlık altında incelenir: sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar, zorlayıcı sebepler ve tutuklanma ya da gözaltı halleri.

I. Sağlık Sebepleri

İşçinin sağlık durumu, işverenin iş sözleşmesini feshetme hakkını doğurabilir. Bu durumlar şunlardır: –Kendi kusurundan kaynaklanan sağlık sorunları: İşçinin, kendi yaşam tarzından, düzensizliğinden veya alkol/uyuşturucu bağımlılığından kaynaklanan bir hastalığa yakalanması ya da engelli hale gelmesi ve bu nedenle işe devamsızlığının ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi. –Tedavi edilemez hastalıklar: Sağlık Kurulu tarafından işçinin hastalığının tedavi edilemeyeceği ve işyerinde çalışmasının sakıncalı olduğu belirlenirse, işveren iş sözleşmesini feshedebilir. Not: Doğum, gebelik veya kaza gibi nedenlerden kaynaklanan devamsızlıklarda, işverenin fesih hakkı, belirli süreler aşıldıktan sonra doğar.

II. Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırı Davranışlar

İşçinin, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışları, işveren için haklı fesih sebebidir. Bu tür durumlar arasında şunlar yer alır:
    • İş sözleşmesi yapılırken gerçeğe aykırı bilgi verilmesi veya yanıltıcı beyanda bulunulması.
    • İşverene, ailesine ya da iş arkadaşlarına yönelik hakaret, asılsız ithamlar veya cinsel taciz.
    • İşyerinde alkol veya uyuşturucu madde kullanılması.
    • İşverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak veya meslek sırlarını açıklamak.
    • İşe devam etmeme: İşçinin, haklı bir sebep olmaksızın ardı ardına iki iş günü ya da bir ay içinde üç iş günü işe gelmemesi.
    • İş güvenliğini tehlikeye düşürecek davranışlar veya işyerine maddi zarar verilmesi.

III. Zorlayıcı Sebepler

Zorlayıcı sebepler, işverenin kontrolü dışında gelişen ve işçinin bir haftadan uzun süre işyerinde çalışmasını engelleyen durumları kapsar. Örneğin doğal afetler veya ciddi kazalar nedeniyle işçinin çalışamaması bu kapsama girer.

IV. Tutuklanma veya Gözaltı

İşçinin tutuklanması veya gözaltına alınması sonucu işyerinde devamsızlığının, İş Kanunu’nun 17. maddesinde belirtilen bildirim (İhbar) sürelerini aşması durumunda, işveren haklı nedenle fesih yapabilir.

İşçinin Yasal Hakları

İşverenin, yukarıda belirtilen durumlara dayanarak yaptığı fesih işlemi, işçinin yargı yoluna başvurmasına engel değildir. İşçi, fesih kararının geçersiz olduğunu düşünüyorsa, İş Kanunu’nun 18, 20 ve 21. maddeleri çerçevesinde dava açabilir.

Özetle;

İşverenin haklı nedenle fesih hakkı, işyerinin düzenini ve güvenliğini korumayı amaçlayan bir uygulamadır. Ancak bu hakkın kullanımı, yasalarla net bir şekilde sınırlandırılmıştır. İşverenlerin, bu tür bir fesih işlemine başvurmadan önce durumu dikkatlice değerlendirmesi ve gerekli belgeleri sağlaması büyük önem taşır. İşçilerin ise haklarını bilerek gerektiğinde hukuki yollara başvurabileceğini unutmaması gerekir.

Kaynak: İş Kanunu Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


Önceki Yazılar