T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü

---

Sayı : 49327596-120[GVK.ÖZ.2019.79]-E.132717
Tarih: 18.07.2019
Konu: Yeniden İnşa Edilen Riskli Yapının Satışında Değer Artış Kazancı 

İlgi : 11/07/2019 tarih ve 299985 evrak kayıtlı özelge talebiniz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, 1989 yılında edindiğiniz gayrimenkulünüzü 2016 yılında kentsel dönüşüm kapsamında yenilediğinizi (yıkılıp yeni bina yapılmış olduğunu) ve iskanını ise 2017 yılında aldığınızı, söz konusu gayrimenkulü satmak istediğinizi belirterek, satış yaptığınız zaman değer artış kazancı hesaplamasında hangi tarihin esas alınması gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Değer Artışı Kazançları” başlıklı Mükerrer80’inci maddesinde, “Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

…

6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70 inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil)ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

Bu maddede geçen “elden çıkarma” deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 14.800 (305 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2019 yılı için belirlenen tutar) Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan anılan Kanunun Mükerrer 81’inci maddesinin birinci fıkrasında, değer artışında safi kazancın, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunacağı hükme bağlanmış olup, son fıkrasında ise;

“Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır.”

hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 704 ve 705’inci maddelerine göre taşınmaz mülkiyetinin konusuna giren gayrimenkulün mülkiyetinin kazanılması, tapuya tescille doğacağından iktisap tarihi olarak, tapu tescil tarihinin esas alınması gerekir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca, 1989 yılında iktisap ettiğiniz ancak 6306 sayılı Kanun kapsamında (kentsel dönüşüm) riskli yapı olarak belirlenmesi nedeniyle yıkılan gayrimenkulünüzün yerine yeniden yaptırarak teslim aldığınız gayrimenkulün adınıza tescil edilmesi işlemi yeni bir iktisap olarak kabul edilecektir.

Bu çerçevede, yeni yapılan gayrimenkulün adınıza tapuya tescil edildiği tarihten itibaren beş yıl içinde satılması halinde, satıştan doğan kazancın, Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 80 inci maddesi hükümlerine göre değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

…